Valgarður Guðjónsson

u íAð einu leyti, amk., erum við með afleitt kosningakerfi. Og því valda þröskuldarnir. Það eru auðvitað engin málefnaleg rök fyrir því að kjósendur framboðs sem nær 4,9% fylgi fái engan fulltrúa en framboð með 5,0% fái 3 fulltrúa? Sama gildir um undarleg hlutföll við styrki vegna framboðanna.

Ég vildi óska þess að ég gæti ráðlagt fólki að kjósa eftir sannfæringunni.

En raunveruleikinn er sá að það er verið að velja fulltrúa á þing… og þá er afskaplega lítils virði að hafa lýst óánægju með að skila auðu, gera ógilt eða kosið framboð sem ekki eiga möguleika. Það styrkir þá sem flestir hinna kjósa og það færir völd til þeirra sem kannski síst skyldi.

Þetta er kannski svolítið eins og að fara á veitingastað og velja mat sem er ekki á matseðlinum eða ekki er hægt að afgreiða… þú getur farið á (segjum) Hard Rock, staðið á þínu og lýst yfir að þú viljir nú bara slátur eða þorláksmessuskötu um hásumar – og þú getur staðið á því að þetta sé þitt val… en ef þú ert ekki raunsær þá ferðu svangur/svöng heim.

Um leið og ég bið góða vini og félaga – sem eru í framboði og eiga allt gott skilið – afsökunar – en það er mikilvægt að hafa áhrif á skiptingu þingsæta..

Eftir „skuldaleiðréttinguna“ sá ég staðfærðan brandara þar sem forsætisráðherra hafði tekið upp veskið og var að dreifa peningum til hóps af fólki. Einn í hópnum var yfir sig ánægður með forsætisráðherrann, „sjáið, hann er að gefa okkur peninga!“… en félagi hans við hliðina benti honum á „já, en hann er með veskið þitt…“.

Fyrir kosningarnar 2013 var kjósendum lofuð einhvers konar „skuldaleiðrétting“, gott ef hún átti ekki að koma „strax“, en „strax“ varð svo strax teygjanlegt hugtak. Seint og um síðir þegar eitthvað komst í verk, var stór hópur fólks svikinn og aðrir fengu gjöf úr ríkissjóði.

Nú vantar stærri loforð til að ganga í augun (veskið) á kjósendum.

Ein hugmyndin er að kaupa banka af kröfuhöfum, með eignum ríkissjóðs, fyrir óskilgreint verð… og gefa svo landsmönnum hluta þess.

Það er svo margt rangt við þetta að ég veit ekki hvar ég á að byrja.

Á meðan ríkissjóður skuldar er fáránlegt að fara í einhvers konar spákaupmennsku í eignarhaldi á banka, peningunum er alltaf betur varið í að greiða niður skuldir. En fólk er svo tilbúið í að láta blekkja sig að jafnvel varfærnasta fólk sem talað hefur fyrir mikilvægi þess að greiða niður skuldir er allt í einu farið að tala um að skuldir ríkissjóðs séu nú ekki svo miklar – 2016 voru vaxtagjöld ríkissjóðs 70.388 milljónir!

Gott og vel (nei, engan veginn gott og vel) en samt. Ef skuldirnar þykja ekki svo stórvægilegar, þá eru næg verkefni sem ekki hafa verið peningar til að leysa, heilbrigðiskerfið, menntakerfið, kjör aldraðra… ég þarf varla að telja upp meira. En nú er aðalmálið að nota eignir ríkissjóðs til að kaupa banka!

Ein lýsing á hugmyndinni er að nýta forkaupsrétt ríkissjóðs á bankanum… einn gallinn virðist vera að foringinn sem virðist vera að reyna að kaupa þingsæti með loforðinu virðist sjálfur hafa samið þennan forkaupsrétt af ríkissjóði.

Þar fyrir utan, hvers vegna ætti þjóðin að vilja eiga banka? Er ekki nær að láta þá sem vit hafa á bankarekstri eiga og reka banka – skattleggja hressilega og fá þannig tekjur í ríkissjóð – sem kannski nýtast almenningi betur en eitthvert hlutabréf í einum bankanna.

Er dreift eignarhald banka eftirsóknarvert? Ég hef engin rök séð sérstaklega fyrir því en ef svo er, er þá ekki um að gera að setja lög sem skýra eignarhald banka? Því það að gefa eignarhlut til almennings gæti allt eins orðið til að flestir selji sinn hlut strax og bankinn verði ekki lengur í dreifðri eign… það eru reyndar dæmi um þetta.

Og ef og ef og ef… það er eftirsóknarvert að bankarnir séu í dreifðri eign og besta aðferðin til þess að er að gefa almenningi eignarhlut… hvers vegna nægir ekki sá banki sem ríkissjóður á þegar?

Er mögulegt að þessi skyndilegi áhugi á að kaupa banka af kröfuhöfum – aðgerð sem hækkar væntanlega verð bankans – hafi eitthvað með það að gera að það eru einhverjar líkur á að viðkomandi stjórnmálamaður, sé sjálfur einn af kröfuhöfunum og fái þannig hærra verð fyrir sinn hlut?

En um að gera að stilla þessu upp til að ganga í veskið / augun á kjósendum… en í rauninni er verið að ganga í veski kjósenda.

Aðallega þá mæti ég og kýs.

Ég get eiginlega ekki kosið Framsóknarflokkinn því ég hef aldrei verið sammála honum að nokkru leyti sem skiptir máli. Mögulega hefði ég gefið þeim gaum ef ég væri í Suðvestur kjördæmi, Willum á alveg erindi á þing.

Sjálfstæðisflokkurinn er kannski ekki eins fjarri lagi og halda mætti, ef flokkurinn styddi nýja stjórnarskrá, aðskilnað ríkis og kirkju, auðlindagjald og losaði sig við ótrúverðuga forystu – forystu sem er fullkomlega úr tengslum við raunveruleikann og býður upp á „gjammara“ sem rífa kjaft ómálefnalega yfir öllu og engu – þá myndi ég skoða hann í alvöru. Gott og vel, jú, hann er kannski nokkuð fjarri lagi.

Ég er varla að fara að kjósa Viðreisn, að mörgu leyti leist mér ekki illa á þessu tilraun, en nokkrar slæmar ákvarðanir á þingi slá þau út af borðinu í þetta skipti. Ég skal samt játa að mér þætti verra ef þau detta út af þingi, þau mættu kannski koma í staðinn fyrir Sjálfstæðisflokkinn! Örlítið minni forpokun, þreyta og eitthvað meira í tengslum við raunveruleikann. Kannski þarf svona flokkur meiri tíma til að „slípast til“.

Miðflokkurinn kemur ekki til greina, ég hef ekki hugmynd um hvað flokkurinn stendur fyrir annað en vera í fýlu við Framsóknarflokkinn og taka við fylgi hans, en Framsóknarflokkinn gat ég hvort sem er ekki hugsað mér að kjósa. Þegar við bætist að formaðurinn er sleginn blindu gagnvart eigin hegðun þá er flokkurinn út úr myndinni. Hefði það ekki nægt, þá myndi daður flokksins við þjóðernishyggju klára málið.

Björt framtíð var ekki óálitlegur kostur, en ég náði aldrei almennilega út á hvað stefna flokksins gekk og næ ekki enn, þeas. jú, vel meinandi áherslur, en full lítið um hvernig á að ná markmiðum. Einhvern veginn get ég ekki séð mikinn mun á þeim og Samfylkingu, amk. ekki sem réttlætir að vera með sérstakan flokk. Jú, ágætis fólk, en eftir stuðning við óásættanleg atriði á þingi, eins og hjá Viðreisn, þá er þetta ekki spennandi valkostur.

Píratar eru minn valkostur að þessu sinni… ekki svo að skilja að ég sé sammála öllu sem þau halda fram – það þarf að gera betur í höfundarréttarmálum og stundum vantar skýrari stefnu. En þau eru viðræðuhæf, taka rökum, hafa hjartað á réttum stað og ég treysti þeim til að koma hlutum í verk.

Vinstri-græn eru ekki heldur ekki valkostur hjá mér, kannski er ég einfaldlega ekki mikill „vinstri“ maður og þó ég telji mig umhverfissinna þá hallast ég að öðrum aðferðum og annars konar nálgun. Einhverjar gamaldags forsjárhyggjukreddur lita flokkinn líka of mikið fyrir minn smekk.

Samfylkingin kæmi vel til greina í þetta sinn, bæði kemur Logi vel fyrir, virðist hreinn og beinn og trúverðugur. Samfylkingin styður nýja stjórnarskrá (ef ég skil rétt) og það er úrvalsfólk í framboði, læt nægja að nefna Helgu Völu sem dæmi. Á hinn bóginn er full mikið verið að flagga „fræga fólkinu“… bæði efast ég nú um að mörg þeirra eigi mikið erindi á Alþingi – og myndi þar fyrir utan líklega sakna þeirra úr núverandi störfum.

Flokkur fólksins virðist svo sem vel meinandi en það virðist stutt í kynþáttafordóma og útlendingahatur, amk. hjá einhverjum forsvarsmanna. En aðallega virðist fáfræði einkenna málflutning þeirra og þau virðast fullkomlega ófær um að vinna úr einföldum upplýsingum. Þá er mikið talað um hvað þau vilja gera, en ég hef ekki séð mikið um hvernig á að fara að því.

Alþýðufylkingin er vissulega heiðarlegt framboð en ég er bara fullkomlega ósammála stefnu flokksins.

Ég þarf væntanlega ekki að skýra hvers vegna ég styð ekki þá mannfyrirlitningu og heimsku sem Þjóðfylkingin stendur fyrir. [og ekki leiddist mér að sjá að þau höfðu ekki einu sinni stuðning til að bjóða fram]

Eru nokkuð fleiri framboð? Jú mér skilst að það sé eitt í Suðurkjördæmi, en ekki sem ég get kosið.

sitja í bát sem er að sigla í strand og nenni ekki að grípa í stýrið vegna þess að það sé ekki alveg öruggt að það breyti neinu.

Klisjur eins og

.. að eitt atkvæði breyti ekki neinu ganga ekki upp því að um leið og tuttugu kjósendur hugsa (og haga sér) þannig getur það breytt öllu, munað því hvort framboð komist yfirleitt inn á þing.

.. að það sé sami rassinn undir þeim öllum stóðst ekki skoðun þegar lítið annað var í boði en svokallaður fjórflokkur, og er hreint og klárt kjaftæði í komandi kosningum þegar mikið úrval er af framboðum sem bjóða allt aðra sýn á stjórnmálin og allt aðra nálgun við framkvæmd fyrirliggjandi verkefna.

Þetta eru einfaldlega lélegar afsakanir fyrir leti og framtaksleysi.