Sarpur fyrir mars, 2018

Ég styð dótturina, Alexöndru Briem, (að sjálfsögðu) í prófkjöri Pírata fyrir borgarstjórnarkosningarnar í vor. Ekki bara vegna þess að hún er dóttir mín, heldur einfaldlega vegna þess að hún á fullt erindi í borgarstjórn.

Þetta er ekki flókið, hún er málefnaleg, sem þýðir að hún kynnir sér málefni áður en hún tekur afstöðu og hlustar á rök með og á móti.

Hún er dugleg, hefur unnið gríðarlega gott starf fyrir Pírata, störfin þar eru gott dæmi um að hún kemur hlutum í verk og klárar þau verkefni sem þar að vinna.

Heiðarleg og vill leggja sitt af mörkum til að skapa betra samfélag.

Sem sagt, allt sem við þurfum á að halda hjá þeim sem við viljum að vinni fyrir okkur.

Nú er það reyndar þannig að það er mikið úrval af góðu fólki í framboði í prófkjörinu og ég hvet alla til að kynna sér frambjóðendur og taka þátt.

Haukur og íslensk stjórnvöld

Posted: mars 18, 2018 in Umræða

Ég hef séð nokkuð miður skemmtilegar athugasemdir á samfélagsmiðlum um það hvort íslensk stjórnvöld eigi að vinna að því að fá svör við því hvað kom fyrir Hauk Hilmarsson.

Ég hef nánast fullkomna skömm á þeim ummælum þar sem hvatt er til að stjórnvöld og stofnanir sleppi því að vinna í málinu… ég næ ekki almennilega að koma orðum að því hvað ég ber litla virðingu fyrir fólki sem sýnir algjöran skort á samúð í svona aðstæðum.

Burtséð frá því hvað okkur finnst um ákvarðanir Hauks – sem virðist hafa ákveðið að berjast fyrir sjálfstæði þjóðar sem er ofsótt svo að jaðrar við þjóðarmorð, í umhverfi þar sem ekki fæst betur séð en að hafi verið mjög áhugaverðar tilraunir við mjög erfiðar aðstæður að skapa samfélag sem byggir á þeim grunnhugmyndum sem flestum okkar þykja góðar og gildar – og burtséð frá því að ég efast um að þeir sem gagnrýna ákvörðun hans hefðu gagnrýnt ákvörðun Íslendings að berjast með bandamönnum í seinni heimsstyrjöldinni.

Sem sagt, gefum okkur, umræðunnar vegna, að ákvarðanir hans hafi verið „heimskulegar“, jafnvel „glórulausar“, og skoðum aðeins betur.

Gildir þá það sama um einstakling sem veður illa undirbúinn á fjöll? Einstakling sem fer vel undirbúin í fjallgöngu þar sem vitað er að grjóthrun getur verið lífshættulegt? Einstakling sem fer í borgarhluta erlendrar stórborgar þar sem vitað er að glæpatíðni er há og ferðamenn eru skotmörk? Einstakling sem fer sér að voða á ferðalagi eftir neyslu vímuefna? Einstakling sem keyrir ekur eins og vitleysingur og slasar sig? Einstakling sem fer út á vatn (eða sjó) án þess að gá til veðurs og týnist? Einstakling sem fer í gönguferð án nauðsynlegs búnaðar?

Væru svörin alltaf, „nei, íslenska ríkið á ekki að eyða skattpeningunum mínum í að aðstoða fólk sem tekur heimskulegar ákvarðanir“? Eða er þetta eingöngu sjónarmið í þessu ákveðna tilfelli vegna þess að viðkomandi eiga erfitt með að skilja ákvörðunina?

Jafnvel þó við gæfum okkur að ekki sé ástæða til að aðstoða einstakling í þessari stöðu (sem ég er aftur fullkomlega ósammála, en skoðum aðeins nánar) þá snýst þetta ekki síst um aðstoð við aðstandendur, fjölskyldu, vini og kunningja. Hvað sem fólki finnst um ákvarðanir viðkomandi einstaklings, þá hefur þetta fólk ekkert til saka unnið, ekki tekið neinar „heimskulega“ ákvörðun og á ekki annað skilið en að við aðstoðum eftir bestu getu.

Að einhverju leyti minnir umræðan á þá sem halda því fram að ekki eigi að hjálpa eiturlyfjafíklum vegna þess að þeir beri sjálf ábyrgð á sínum ákvörðunum og eigi ekkert annað skilið en að taka afleiðingunum. Þeir sem helst halda þessu á lofti finnst samt sjálfsagt að samfélagið hjálpi þeim sem hafa farið sér að voða og tapað heilsu á reykingum, áfengisneyslu, óhollu mataræði, hreyfingarleysi, óundirbúnu fjallarápi, glæfraakstri… svo ég nefni einhver dæmi.

Kannski eru þetta að einhverju hluta til varnarviðbrögð, mögulega er fólk að styrkja sig í að telja sér trú um að svona nokkuð komi nú ekki fyrir sig.

Áður en þið slengið fram heimskulegum athugasemdum og vanhugsuðu skítkasti á samfélagsmiðlum… hugsið, þið gætuð þekkt eða verið skyld næsta einstaklingi sem þarf aðstoð.

Og gott og vel, líkurnar á að hann sé enn á lífi, jafnvel í haldi Tyrkja, eru kannski hverfandi, en á meðan þær eru einhverjar og á meðan ekki fást skýr svör… þá er það auðvitað skylda íslenskra stjórnvalda að krefjast svara.

Það er nánast galið að fylgjast með umræðunni vegna frumvarps um að banna umskurð barna. Út af fyrir sig mætti mögulega hugsa betur og kannski er þetta einfaldlega þegar bannað. En það mætti halda að það væri keppikefli þeirra sem mótmæla frumvarpinu að „dekka“ alla rökleysubókina.

Nokkrar greinar hafa birst í Fréttablaðinu nýlega.

Skoðum aðeins „rökin“.

„Ég hef aldrei hitt mann“ notar einn sem tölfræðilegar upplýsingar.

Allir skauta yfir tölur um fjölda barna sem hafa dáið í kjölfar aðgerðarinnar. Einn kallar það agnarlitla áhættu – kannski tölfræðilega lágt hlutfall, en ekki svo „agnarlítil“ áhætta að deyja.

Þau „rök“ heyrast kannski oftast að þar sem þetta sé trúarlegur siður þá sé það skerðing á trúfrelsi að banna þetta. Fyrir utan þá einföldu staðreynd að ekki er verið að skerða trúfrelsi nokkurs manns, aðeins að takmarka trúfrelsi einstaklingsins við hann sjálfan og setja skorður við að skaða aðra. Og enginn virðist þekkja bönn við margs kyns trúarathöfnum eða siðum í forneskjulegum samfélögum, bönn sem er sett vegna þess að viðkomandi athafnir stríða gegn almennum hegningarlögum, mannréttindum og/eða almennri skynsemi. Eða kannski kjósa þeir einfaldlega að hunsa óþægilegar staðreyndir – þarf ég nokkuð að nefna mannfórnir, dauðarefsingsar fyrir litlar sakir, þrælasölu, umskurð kvenna?

„Flestir“ þolenda virðast sáttir er ein fullyrðing, ekki veit ég hvaðan sú tölfræði er komin, eflaust eru ekki margir að tjá sig, en ef einhver þarf persónulega nálgun, þá má benda á lýsingu Hrafns Gunnlaugssonar.

Þá er því haldið fram að þessi aðgerð sé órjúfanlega hluti af trúnni. Samt er fjöldi fólks sem tilheyrir þessum trúarbrögðum án þess að fylgja þessari hefði, kannski ekki stór, en einn er nóg til að þetta geti aldrei talist „órjúfanlegur hluti“.

Þá eru auðvitað hefðbundnar rökleysur settar fram, athöfninni er líkt við að gefa fermingarbörnum messuvín, að foreldrar megi reykja ofan í börn og borið saman við afstöðu Votta Jehóva til blóðgjafa. Fyrir það fyrsta, eitt mannréttindabrot réttlætir ekki annað, þetta er fráleit rökleysa. Hitt er að sopi af messuvíni telur varla meira en sopi af malti, enginn dauðsföll eru þekkt af völdum messuvíns (nei, ekki heldur alkóhólismi) og þeir sem messuvínið þiggja eru eldri en vikugamlir, nánast fullorðnir, enda „fullorðinsvígsla“. Svo langt sem ég veit þá mega foreldrar ekki reykja ofan í börn og ef svo er, þá er um að gera að banna þeim það. Svo eru Vottar Jehóva nefndir til sögunnar og sá ósiður þeirra að neita blóðgjöf til að bjarga lífi. Ég þekki ekki lagaumhverfið nægilega vel hér, en ég veit að í Bretlandi geta læknar (eðlilega) tekið fram fyrir hendurnar á foreldrum sem vilja ekki bjarga lífi barna sinna með blóðgjöf… ef það er ekki svo hér, þá er það eitthvað sem þarf að laga. Þá má hafa í huga að það er talsverður munur á tilgangslausi inngripi annars vegar og því að neita aðstoð hins vegar. Og, hvort sem er, eins og ég segi, ein vitleysan réttlætir ekki aðra.

Einhver nefnir AIDS til sögunnar án þess að geta hvert samhengið er, vísað í skýrslur heilbrigðisstarfsfólks, án þess að geta heimilda og án þess að geta hver rök þessa heilbrigðisstarfsfólks séu – hvað þá að nefna annað heilbrigðisstarfsfólk sem hefur aðrar skoðanir. Og auðvitað er WHO nefnd til sögunnar í framhjáhlaupi til að reyna að tengja stofnunina við stuðning við umskurð, auðvitað án nokkurra heimilda.

Til að bíta höfuðið af skömminni þá er svo verið að ýja að því að þeir sem taka málstað hvítvoðunga í þessu sjálfsagða mannréttindamáli, og gera það óháð trúarbrögðum, þjóðerni eða kynþætti séu að sýna kynþáttahatur, „rasisma“?

Að lokum er gjarnan talað um að þetta sé virðingarleysi við trúarhópa eins og gyðinga. Mér þykir eiginlega þvert á móti lítilsvirðing við gyðinga að gefa sér þeir taki ekki rökum, virði ekki mannréttindi og hangi sérstaklega á einu atriði þegar þeir hafa aflagt mörg einkenni trúarinnar. Gyðingar eru, eins og flestir trúar- lífsskoðunarhópar, langflestir skynsamir og ekki rétt að dæma heilan hóp út frá skoðunum örfárra talsmanna.