Eitt enn, Píratar…

Posted: september 7, 2013 in Stjórnmál, Umræða
Efnisorð:

Alls ekki misskilja mig, Píratar, sem svo að ég sé í einhverri herferð gegn ykkur. Alls ekki. Það kom vel til greina að kjósa ykkur í vor, nokkur atriði trufluðu mig – og eiginlega gerðu þumbaraleg svörin við vangaveltum mínum endanlega út um þann möguleika. En ég fagnaði því að þið náðuð á endanum inn á þing, þetta er góð og nauðsynleg viðbót. Ég er ykkur sammála í mörgum atriðum, þið hafið staðið ykkur vel í að styðja við persónufrelsi og rétti til að upplýsa um hegðun stjórnvalda. Þið hefðuð mátt gera meira, en ég treysti því að það komi. Önnur stefnumál voru svo fráleit, en kannski má kenna fljótfærni um..

Ég hef sett hér færslur um höfundarrétt og dreifingu efnis vegna þess að ég er ekki sammála stefnu ykkar eins og ég skil hana, en kannski líka vegna þess að ég hef ekki skilið hana nægilega vel. Og geri eiginlega ekki enn. Líka vegna þess að ég hef áhuga á málinu. Og ég hef gaman af málefnalegum rökræðum.. þær hafa reyndar verið mis mikið málefnalegar, Björn Leví og fleiri hafa komið með góðar athugasemdir, þó ég hafi kannski verið óþarflega pirraður þegar mér fundust umræðurnar fara í hringi og út fyrir kjarna málsins. Svo hafa auðvitað komið minna málefnalegar athugasemdir.

Mér varð hugsað til þessarar umræðu þegar það kom aftur upp umræða um tilfelli þar sem trúnaðargögnum var stolið af lokuðu spjalli áhugahóps. Er þetta í lagi að ykkar mati? Þetta eru jú rafræn gögn. Eigandi þeirra vill alls ekki að þau fari til annarra en hann samþykkir. Það er ekki hægt að koma í veg fyrir dreifingu nema með talsverðum tilkostnaði og takmörkun á frelsi. Kannski eiga viðkomandi eigendur bara að vera fegnir því að þessu sé dreift í heimildarleysi, þeir verði bara vinsælli fyrir vikið. Svo því sé haldið til haga þá truflaði mig meira að sá sem tók gögnin í heimildarleysi birti þau ekki, heldur sagðist hafa þau undir höndum og fullyrti að þar kæmi allt annað fram en raunverulega var í gögnunum.

Ef ég skil rétt þá er að ykkar mati í lagi að birta trúnaðargögn stjórnvalda, að minnsta kosti þegar sá sem hefur þau undir höndum telur að um ólöglegt athæfi sé að ræða. En á hinn bógin er ekki í lagi að birta, til dæmis, persónuleg tölvupóst samskipti einstaklinga.

En þá vefst málið fyrir mér, hvað með svona spjallborð á netinu, td. vefsíðum og samfélagsmiðlum ?

Er það t.d. heimilt ef um opinbera aðila er að ræða? Hvað með, til dæmis, ef ég hefði dottið inn á spjallborð stjórnmálaflokks og séð umræður sem gæfu til kynna að forsendur tiltekinnar stefnu flokksins væru allt aðrar en haldið væri fram opinberlega? Eða ef forsprakkar flokksins væru t.d. opinskáttað ræða einstakling, segjum þingmann annars flokks sem færi sérstaklega í taugarnar á þeim og hefði ítrekað sakað gagnrýnendur sína um rógsherferð gegn sér, og þær umræður væru kannski misjafnlega málefnalegar? Væri eðlilegt að birta þær umræður opinberlega?

Svo get ég snúið dæminu við… ef ég gef út lag eða myndband á lokuðu spjallborði og það er öllum ljóst að lagið er bara ætlað þeim sem þar hafa aðgang. Má samt dreifa því? Það gilda jú sömu rök, það er ekki hægt að koma í veg fyrir drefinguna, ég verð örugglega rosalega vinsæll ef þessu er dreift í minni óþökk.

Þess vegna spyr ég… hvar liggja mörkin á því hvenær þessi rök eiga við og hvenær ekki? Ég hef sjálfur ekki afdráttarlaust svar, en hef áhuga á að heyra ykkar.

Og ég er ekki að fiska eftir því hvað er hægt og hvað er ekki hægt, ég þekki það ágætlega. Mín forvitni liggur í því að fá að vita hvað ykkur finnst rétt og hvað ykkur finnst rangt.

Athugasemdir
  1. Svavar Ottesen Berg skrifar:

    don´t feed the troll

  2. Mér finnst þetta ekki vera tröllaspurning, það er einungis verið að reyna að setja upp aðstæður og spurningu. Að gögnin séu rafræn þýðir bara að það sé einfalt að afrita þau. Að reyna að líkja saman höfundavörðu efni, persónugögnum og opinberum gögnum er að teygja sig dálítið langt í samlíkingum en ég skil alveg af hverju spurningarnar koma.

    Að grunni til þá eru opinberir aðilar að vinna í þjónustu við almenning, og þar af leiðandi eiga allar upplýsingar að liggja fyrir báðum aðilum.

    Mörkin á því hvar persónuleg gögn byrja og enda eru ekki skýr. Ef þú segir hundrað manns leyndarmál – býst við að ef einhver dreifi því að það sé honum að kenna eða þér? Þetta er matsatriði eftir því hvað leyndarmálið er og er vandamál sem við glímum við dags daglega í samfélaginu, það eina sem tæknin hefur breytt þar er að gera dreifinguna auðveldari. Mörkin milli þess hvað er sagt í trúnaði og ekki er mikið óskýrari – það er fullt sem við þurfum að læra á hérna. Hefur þú til dæmis séð Google Glass atvinnuviðtalið (https://www.youtube.com/watch?v=hOPWsh-DFUs) … scary stuff sko … en það er bara svo miklu miklu meira á leiðinni og ef við skoðum ekki þetta mál og áttum okkur á því að tæknin kemur til með að breyta samfélaginu hvort sem okkur líkar betur eða verr, þá eigum við eftir að fá slatta hausverk.

    Svarið við myndbandinu er nákvæmlega það sama og við leyndarmálinu.

    • Takk fyrir svarið.. og takk fyrir að nenna að taka þátt í þessum vangaveltum.

      Mér finnst þetta einfaldlega forvitnileg umræða og hafði áhuga á að heyra ykkar svör. Ég veit ekki einu sinni hvað mér finnst sjálfum í öllum tilfellum / aðstæðum.

      En er viðmiðunin kannski sú að opinberir aðilar og aðilar sem eru reknir fyrir opinbert fé eigi að vera með allt uppi á borðinu? Aðrir eigi að hafa sinn frið og ekki réttlætanlegt að dreifa þeirra gögnum í leyfisleysi? Hvað með ólöglegt athæfi fyrirtækja? Og þá ef út í það er farið, ólöglegt athæfi einstaklinga?

      Mér finnst einmitt alls ekki langsótt að líkja saman höfundarvörðu efni og persónulegum upplýsingum. Ef réttlætingin fyrir að dreifa höfundarvörðu efni er sú að ekki sé hægt að koma í veg fyrir þetta og við verðum bara að sætta okkur við að lifa í heimi þar sem ekki er hægt að koma í veg fyrir afritun… hvers vegna gilda þá ekki sömu rök fyrir að dreifa persónulegum upplýsingum.

      Og til baka… ef það er vítavert og rangt að dreifa persónulegum upplýsingum um einstaklinga, þrátt fyrir að það sé tæknilega mögulegt, hvers vegna ekki að taka sömu einörðu afstöðu gegn broti á höfundarrétti?

      Ég er, eins og áður, ekki að deila um hvað er tæknilega mögulegt. Er aðeins að velta fyrir mér hvað er rétt og hvað er rangt. Kannski er það tilgangslaust, en ég held að það að gera sér grein fyrir því sé lykillinn að því að finna lausnir. Ef ekki tæknilegar og/eða lagalegar, þá amk. að hafa eitthvert siðferði til að byggja á..

      PS. nei, mér finnst þetta Google dæmi ekkert sérstaklega „scary“… frekar „silly“.

      • Af því að list, almennt séð í eðli sínu er ekki persónulegt málefni heldur menningarlegt og þar af leiðandi samfélagslegt. I einhverjum tilvikum vill listamaðurinn kannki ekki dreifa efninu sínu – en það eru undantekningartilfelli. Sambærilegt við persónuvernd í undantekningartilvikum semsagt.

        Nákvæmlega þetta dæmi er ‘silly’ … alveg rétt. Möguleikarnir eru ‘scary’. Við erum langt frá því búin að átta okkur á því hvað kemur til með að breytast á næstu árum vegna gríðarlegra tæknibyltinga sem eru á næsta leiti (áratug til tvo). Ef við leitumst ekki að því að skilja og aðlagast þá verða vandamál.

        • Já, eða listamaðurinn vill takmarka dreifingu við þá sem vilja styðja hann í að halda áfram.

          Mér finnst hins vegar alveg galin nálgun að finnast allt í lagi að líta á framlög listamanna sem eitthvað sem er sjálfsagt að allir eigi.

          Sammála því að heimurinn hefur breyst gríðarlega og á eftir að breytast, en þess þá heldur að velta upp og rökræða hvað er rétt, hvað er rangt og hvert við viljum stefna.

          Ég er ekki að kalla eftir umræðu til að vera erfiður eða leiðinlegur.